11 Απριλίου: Παγκόσμια Ημέρα της Νόσου του Πάρκινσον

ITF_Logo

Η «Παγκόσμια Ημέρα της Νόσου του Πάρκινσον» φέρνει στο προσκήνιο τη νόσο και τα εκατομμύρια των ατόμων σε όλο τον κόσμο που επηρεάζονται από αυτή τη νευρολογική πάθηση. Η Παγκόσμια Ημέρα καθιερώθηκε το 1997 με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τη Νόσο Πάρκινσον (EPDA) που εκπροσωπεί τους ασθενείς, τους φροντιστές και τους γιατρούς τους σε όλη την γηραιά ήπειρο.

Η Παγκόσμια Ημέρα για τη Νόσο Πάρκινσον εορτάζεται κάθε χρόνο στις 11 Απριλίου, ημερομηνία γέννησης του Άγγλου Τζέιμς Πάρκινσον (1755-1824) ο οποίος ήταν ο πρώτος γιατρός στον κόσμο που περιέγραψε τη συμπτωματολογία της, το 1817, σε ένα σύγγραμμα που εξέδωσε με τίτλο «Ένα δοκίμιο για την τρομώδη παράλυση» (An Essay on the Shaking Palsy).

Την ημέρα αυτή καταβάλλονται προσπάθειες για να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση του κοινού για αυτήν την τρομερή ασθένεια. Είναι μια ημέρα ενότητας και υπεράσπισης, αφιερωμένη στη βελτίωση της ζωής όσων ζουν με τη νόσο του Πάρκινσον και στην προώθηση της έρευνας και της ελπίδας προς μια θεραπεία.

Το σύνθημα της φετινής Παγκόσμια Ημέρας για τη Νόσο Πάρκινσον είναι #UniteForParkinsons και σηματοδοτεί την Πανευρωπαϊκή εκστρατεία που άρχισε η EPDA για να παρακινήσει τους ασθενείς να συμμετάσχουν στις Κοινότητες Πάρκινσον. Στις 11 Απριλίου καλούνται όσοι έχουν πληγεί από τη νόσο  να μιλήσουν και να ενωθούν για να σπάσουν το στίγμα γύρω από την ασθένεια, να μοιραστούν ιστορίες ελπίδας από άτομα που ζουν με τη νόσο του Πάρκινσον και τους φροντιστές τους.

Το να ζει κάποιο με τη νόσο του Πάρκινσον είναι πιο δύσκολο από ό,τι πιστεύουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Αλλά αυτό δεν τον καθορίζει. Είναι ακόμα ο ίδιος.

H νόσος του Πάρκινσον είναι μία ασθένεια που εκδηλώνεται συνήθως μετά την ηλικία των 50 ετών, αν και ένα ποσοστό 5-10% των ασθενών είναι κάτω των 40 ετών. Η νόσος οφείλεται κατά κύριο λόγο στην καταστροφή των νευρικών κυττάρων μιας περιοχής του εγκεφάλου που ονομάζεται substantia nigra, η οποία είναι σημαντική για τον συντονισμό και τον έλεγχο των κινήσεων. Έτσι τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της νόσου είναι η μυϊκή δυσκαμψία, ο τρόμος και η βραδύτητα των κινήσεων. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο συνολικός αριθμός των ασθενών στη χώρα μας εκτιμάται ότι ξεπερνά τις 20.000 και κάθε χρόνο εμφανίζονται περίπου 1.000 νέες περιπτώσεις.

Τη δεκαετία του ’60 διαπιστώθηκε πως η νόσος σχετίζεται με απώλεια του νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα δέκα χρόνια αργότερα να εγκριθεί το πρώτο φάρμακο για την συμπτωματική αντιμετώπισή της, η L-dopa ή levodopa. Δυστυχώς παρά την αποτελεσματικότητά της, η λεβοντόπα δεν σταματά την εξέλιξη  της νόσου και την συνεχή απώλεια των νευρικών κυττάρων και προκαλεί κάποιες διακυμάνσεις στην κινητικότητα των ασθενών που την λαμβάνουν. Στη συνέχεια, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι παρενέργειες της L-dopa, αναπτύχθηκε μια άλλη τάξη φαρμάκων, οι αγωνιστές της ντοπαμίνης, οι οποίοι μπορούν να χορηγηθούν μόνοι τους ή σε συνδυασμό με λεβοντόπα. Οι αγωνιστές ντοπαμίνης μιμούνται τη δράση της λεβοντόπα και προσφέρουν ικανοποιητικό κινητικό έλεγχο.

Ο πιο ισχυρός αγωνιστής ντοπαμίνηςείναι η απομορφίνη. Συντέθηκε το 1869, ενώ το 1951 χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στη θεραπεία της νόσου του Πάρκινσον, παρόλο που ήταν γνωστές οι εμετικές της ιδιότητες. Το μόριο της απομορφίνης δεν προκαλεί εξάρτηση, επίσης δεν έχει δράση στον πόνο.

Η υδροχλωρική απομορφίνη είναι ένας ντοπαμινεργικός αγωνιστής, ο οποίος παρουσιάζει υψηλή συγγένεια με τους D1 και D2 υποδοχείς. Όταν χορηγείται υποδορίως, απορροφάται ταχέως και χαρακτηρίζεται από ταχεία έναρξη του κλινικού αποτελέσματος (4-12 λεπτά), η διάρκεια του οποίου είναι 1-2 ώρες.

Η υδροχλωρική απομορφίνη χορηγείται μαζί με τις συνήθεις φαρμακευτικές αγωγές για τη νόσο του Parkinson, για τις οποίες όμως πιθανόν να απαιτηθεί τροποποίηση της δοσολογίας τους. Ενδείκνυται για ασθενείς που παρουσιάζουν επεισόδια “Off” τα οποία καθιστούν ανάπηρο τον ασθενή με νόσο του Πάρκινσον και επιμένουν παρά την ρύθμιση της αγωγής με Levodopa και/ή άλλους αγωνιστές ντοπαμίνης. Πιο συγκεκριμένα, η υδροχλωρική απομορφίνη  σε μορφή στυλό είναι μία ταχείας δράσης θεραπεία της Νόσου του Πάρκινσον, για την αναστροφή των προβλέψιμων κινητικών διακυμάνσεων (On-Off φαινόμενα), όταν οι κατάλληλες από του στόματος θεραπείες έχουν εξαντλήσει την αποτελεσματικότητά τους.

Στην Ελλάδα η υδροχλωρική απομορφίνη κυκλοφορεί από την ITF Hellas και είναι  διαθέσιμη ως στυλεοφόρος συσκευή για υποδόρια χορήγηση και ως διάλυμα για έγχυση σε προγεμισμένη σύριγγα μέσω μικροαντλίας και/ή οδηγού σύριγγας. Η κάθε στυλεοφόρος συσκευή περιέχει 3ml ενέσιμου διαλύματος (10mg υδροχλωρικής απομορφίνης/ml) σε συσκευασία 5 στυλό των 3ml και για την αντλία η κάθε προγεμισμένη σύριγγα είναι των 10 ml και περιέχει 50 mg υδροχλωρικής απομορφίνης (5mg/ml) σε συσκευασία των 5 συρίγγων.