κατευθυντήριες οδηγίες της Ελληνικής Εταιρείας Πυρηνικής Ιατρικής & Μοριακής Απεικόνισης (ΕΕΠΙ&ΜΑ) για τη διενέργεια πράξεων Πυρηνικής Ιατρικής κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.

EEPI_MA_Logo

Σε συνέχεια προηγούμενης επικοινωνίας μας και λαμβάνοντας υπόψη τα νεώτερα δεδομένα της επιδημίας στη χώρα μας, καθώς και οδηγίες άλλων Ευρωπαϊκών Εταιρειών Πυρηνικής Ιατρικής, θα θέλαμε να σημειώσουμε τα εξής:
1. Πρέπει να διερευνάται σχολαστικά, τόσο κατά το ραντεβού όσο και κατά την προσέλευση στο Τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής, η περίπτωση να εμφανίζουν ύποπτα συμπτώματα οι ασθενείς και οι συνοδοί. Υπενθυμίζουμε πως στα συμπτώματα, περιλαμβάνονται ο υψηλός πυρετός, η δύσπνοια, ο ξηρός βήχας, ενώ πρόσφατα προστέθηκαν ως ενδεικτικά συμπτώματα από το γαστρεντερικό (ναυτία, έμετος, διάρροια) και η απώλεια γεύσης ή/και όσφρησης. Ο ασθενής θα πρέπει να προσέρχεται για την εξέταση φορώντας μάσκα και γάντια και να πραγματοποιείται θερμομέτρηση (στους εξωτερικούς ασθενείς). Δεδομένου του υψηλού ποσοστού ασυμπτωματικών ασθενών με Covid-19 ακόμα και στη φάση ανάπτυξης πνευμονίας, συστήνεται ισχυρά κατά την τηλεφωνική συνεννόηση για τον προγραμματισμό εξέτασης σε νοσηλευόμενο ασθενή, να ζητείται από την παραπέμπουσα κλινική η μέτρηση του κορεσμού οξυγόνου αρτηριακού αίματος (pO2), ακόμα και διαδερμικά (με ειδική συσκευή δακτύλου). Περιστατικά με pO2 <95% θα πρέπει να θεωρούνται και να αντιμετωπίζονται ως δυνητικώς θετικά.

2. Ως επείγουσες εξετάσεις Πυρηνικής Ιατρικής νοούνται (όχι περιοριστικά) οι ακόλουθες:
α. Σπινθηρογράφημα αιματώσεως πνευμόνων (για διάγνωση οξείας πνευμονικής εμβολής). Το σπινθηρογράφημα αερισμού θα πρέπει να αποφεύγεται, λόγω του κινδύνου διασποράς του ιού.
β. Σπινθηρογράφημα γαστρεντερικού με επισημασμένα ερυθρά αιμοσφαίρια (για εντοπισμό της θέσεως οξείας εντερορραγίας)
γ. Σπινθηρογράφημα μεκελείου αποφύσεως (για διάγνωση οξείας αιμορραγίας έκτοπου γαστρικού βλεννογόνου)
δ. Δυναμικό σπινθηρογράφημα νεφρών (για διάγνωση οξείας απόρριψης νεφρικού μοσχεύματος σε μεταμοσχευμένους ασθενείς)
3. Πλέον των παραπάνω εξετάσεων, άλλες εξετάσεις Πυρηνικής Ιατρικής μπορούν να εκτελούνται εφόσον το αποτέλεσμά τους θα συνεισφέρει σημαντικά στην τροποποίηση της κλινικής θεραπευτικής αντιμετώπισης του ασθενούς, ή/και στο σχεδιασμό της προσήκουσας θεραπείας. Ενδεικτικά (όχι περιοριστικά) αναφέρονται:
α. Σπινθηρογράφημα αιμάτωσης μυοκαρδίου (στα πλαίσια οξέος προκάρδιου άλγους, καθορισμό θεραπείας και προεγχειρητικού ελέγχου)
β. PET scan (στη διάγνωση, σταδιοποίηση και καθορισμό θεραπείας)
γ. Σπινθηρογράφημα οστών (σε ογκολογικούς ασθενείς)
δ. Σπινθηρογράφημα υποδοχέων σωματοστατίνης (για σταδιοποίηση και καθορισμό θεραπείας)
ε. Σπινθηρογράφημα με Ι-123 ή Ι-131 MIBG (για σταδιοποίηση, επανασταδιοποίηση και καθορισμό θεραπείας).
στ. Σπινθηρογράφημα εντοπισμού λεφαδένα φρουρού (στα πλαίσια προεγχειρητικού ελέγχου)
ζ. Σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς (διάγνωση οξείας – υποξείας θυρεοειδίτιδας)
η. GFR (στα πλαίσια προμεταμοσχευτικού ελέγχου)

θ. Ολόσωμο σπινθηρογράφημα με 131 (σε ασθενείς που έχει προηγηθεί προετοιμασία με διακοπή θυρεοειδικών ορμονών)
4. Οι αιτιολογημένες σπινθηρογραφικές εξετάσεις σε θετικούς ασθενείς ή ύποπτα κρούσματα SARS-CoV-2/Covid-19, σε τμήματα που έχουν περισσότερες της μιάς γ-κάμερας, να πραγματοποιούνται αποκλειστικά σε συγκεκριμένη κάμερα και αφού έχει ενημερωθεί εγκαίρως το Τμήμα, προκειμένου να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης. Με την ολοκλήρωση της εξέτασης, πρέπει να ακολουθεί απολύμανση με κλειστή την πόρτα, βάσει σχεδίου που το κάθε τμήμα – Νοσοκομείο/μονάδα ΠΦΥ έχει εκπονήσει. Στην περίπτωση τμημάτων με μία (1) γ-κάμερα, τα περιστατικά αυτά να γίνονται στο τέλος του ωραρίου.
Όσον αφορά τις θεραπευτικές εφαρμογές της Πυρηνικής Ιατρικής, η κάθε περίπτωση θα πρέπει να αξιολογείται εξατομικευμένα. Ως γενικές κατευθυντήριες οδηγίες σημειώνουμε τα εξής:
α. Συστήνεται η ματαίωση κι επαναπρογραμματισμός θεραπειών με Ι-131, σε ασθενείς που περιλαμβάνονται στις ομάδες υψηλού κινδύνου (ηλικίας >65 ετών, με συνυπάρχουσες παθήσεις, κλπ). Ειδικά για αντιμετώπιση υπερθυρεοειδισμού, συστήνεται να γίνονται μόνο σε επείγουσες περιπτώσεις, π.χ. σε ασθενείς που δεν είναι σε θέση να ανεχθούν αντιθυρεοειδικά φάρμακα ή σε περιπτώσεις που δεν μπορεί να γίνει χειρουργείο και η καθυστέρηση της θεραπείας εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους. Η χορήγηση Ιωδίου σε περιπτώσεις ΔΚΘΑ, σε low-risk ασθενείς μπορεί να αναβάλλεται, ενώ σε ενδιάμεσου ή υψηλού κινδύνου, να εξατομικεύεται, αξιολογώντας επίσης και τους κινδύνους από νοσηρότητα εκ του ιού την περίοδο τήρησης κανόνων ακτινοπροστασίας.
β. Καθώς η θεραπεία νευροενδοκρινών όγκων με Λουτέσιο-177 (Lutathera) και η χορήγηση διφωσφονικών ραδιοφαρμάκων (Στρόντιο-89, Σαμάριο-153) ως αναλγητική θεραπεία οστεοβλαστικών μεταστάσεων, μπορεί να οδηγήσει σε μυελοκαταστολή, συστήνεται η αναβολή τους.
γ. Η χορήγηση ραδιοϊσοτοπικής θεραπείας με Ράδιο-223 (Xofigo) σε ασθενείς με καρκίνο προστάτη, που έχουν ήδη λάβει έστω και μία θεραπευτική δόση, θα πρέπει να συνεχιστεί εφόσον δεν συντελούν ιατρικοί λόγοι.

δ. Συστήνεται η ματαίωση κι επαναπρογραμματισμός θεραπειών ραδιοϋμενόλυσης.
Υπογραμμίζεται πως οι ανωτέρω Οδηγίες είναι ενδεικτικές, και όχι δεσμευτικές για τα τμ. Πυρηνικής Ιατρικής. Η τελική απόφαση για την εκτέλεση διαγνωστικής ή θεραπευτικής πράξης λαμβάνεται από τον εκτελούντα/θεράποντα Πυρηνικό Ιατρό, με γνώμονα την αξιολόγηση του οφέλους για τον ασθενή από την πραγματοποίηση της Ιατρικής πράξης και του κινδύνου μόλυνσης από τον κορωνοϊό.
Τέλος, επισημαίνεται πως οι Οδηγίες αυτές θα επικαιροποιούνται αναλόγως της εξέλιξης της επιδημίας.