Στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης η Ελληνική Μαιευτική και Γυναικολογική Εταιρεία (ΕΜΓΕ) διοργανώνει το 13^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαιευτικής – Γυναικολογίας, στο Συνεδριακό Κέντρο Μητροπόλεως Θεσσαλίας του Βόλου από τις 28 έως τις 31 Μαΐου 2015. Το Συνέδριο απευθύνεται σε Μαιευτήρες – Γυναικολόγους, Μαίες – Μαιευτές, Αναισθησιολόγους, Παιδιάτρους, Ενδοκρινολόγους, φοιτητές ιατρικής και γενικά σε όλους τους επαγγελματίες υγείας που ασχολούνται με την υγεία της γυναίκας.

Η ΕΜΓΕ αποτελεί τη μεγαλύτερη επιστημονική εταιρεία στην ειδικότητα της Μαιευτικής – Γυναικολογίας στην Ελλάδα και έχει ιδιαίτερα σημαντική εκπροσώπηση, μέσω του προέδρου της Καθηγητή κ. Β. Ταρλατζή και των άλλων μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, σε Διεθνείς επιστημονικές εταιρείες και οργανώσεις. Ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής Καθηγητής κ. Ι. Μεσσήνης επεσήμανε ότι το συνέδριο αυτό, που διοργανώνεται ανελλιπώς κάθε 3 χρόνια, αποτελεί πλέον ένα θεσμό στο χώρο της Μαιευτικής – Γυναικολογίας και τονίζει τη συμμετοχή κορυφαίων επιστημόνων τόσο από την Ελλάδα, αλλά και διακεκριμένων προσκεκλημένων ομιλητών από όλο τον κόσμο. Στο συνέδριο αυτό αναπτύσσονται διεξοδικά όλες οι τελευταίες εξελίξεις στην Μαιευτική – Γυναικολογία και ο πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής Καθηγητής κ. Θ. Στέφος ανέφερε ότι στον καταρτισμό του τελικού επιστημονικού προγράμματος ελήφθησαν όλες οι απαραίτητες παράμετροι ώστε να παρουσιασθούν ισορροπημένα, αλλά και να αναπτυχθούν διεξοδικά σημαντικά θέματα που απασχολούν καθημερινά τους μαιευτήρες – γυναικολόγους.

Η ΕΜΓΕ άλλωστε αναγνωρίζοντας την ανάγκη για συνεχή ενημέρωση και παρακολούθηση όλων των εξελίξεων στη Μαιευτική – Γυναικολογία έχει προχωρήσει και στην έκδοση από το 2014 του Αγγλόφωνου επιστημονικού περιοδικού HJOG (Hellenic Journal of Obstetrics and Gynecology). Το περιοδικό αυτό εκδίδεται κάθε 3 μήνες και φιλοξενεί άρθρα από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Διατίθεται δωρεάν σε έντυπη μορφή σε όλα τα μέλη της ΕΜΓΕ, όπως και μέσω των δύο ιστοσελίδων της εταιρείας ( www.hsog.gr & www.hjog.org ). Εκεί εκτός από το περιοδικό HJOG στην ιστοσελίδα www.hsog.gr μπορεί κανείς να βρει φυλλάδια ενημέρωσης για το κοινό για τα συχνότερα μαιευτικά και γυναικολογικά προβλήματα. Επίσης η σελίδα περιέχει φόρμες συναινέσεων ασθενών καθώς και τις κατευθυντήριες οδηγίες της ΕΜΓΕ προς τους Μαιευτήρες – Γυναικολόγους. Οι οδηγίες αυτές έχουν εκδοθεί για πρώτη φορά και σε μια προσπάθεια της εταιρείας να αναβαθμίσει την συνεργασία της με το ΚΕ.Σ.Υ. (Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας) και άλλους κρατικούς φορείς/υπουργεία για την καθιέρωση της άσκησης της ιατρικής βασισμένη σε ενδείξεις (evidence based medicine) και με απώτερο στόχο την παροχή των καλύτερων δυνατών υπηρεσιών υγείας στις γυναίκες που ζουν στην Ελλάδα.

Ο ιατρικός τουρισμός θα συζητηθεί κατά στη διάρκεια του συνεδρίου τόνισε ο Καθηγητής κ. Β. Ταρλατζής που επισήμανε ότι ο τομέας της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής αποτελεί «αιχμή του δόρατος» για τον ιατρικό τουρισμό και πάρα πολλά ζευγάρια με προβλήματα υπογονιμότητας έρχονται στην Ελλάδα, τόσο από γειτονικές χώρες, όσο και από την υπόλοιπη Ευρώπη και την Αμερική. Η υψηλή κατάρτιση των Ελλήνων ειδικών, σε συνδυασμό με την εφαρμογή πρωτοποριακών τεχνικών, αλλά και το πιο λογικό οικονομικό κόστος και το προοδευτικό νομικό πλαίσιο, αποτελούν σημαντικούς πόλους έλξης για όλο και περισσότερα ζευγάρια που προσπαθούν να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα.

Αναφορά θα γίνει στο συνέδριο και στο σύνδρομο υπερδιέγερσης ωοθηκών, συνέχισε ο Καθηγητής κ. Ι. Μεσσήνης, που είναι μια συχνή επιπλοκή σε γυναίκες που ακολουθούν πρωτόκολλα εξωσωματικής γονιμοποίησης. Μάλιστα καθώς αυξάνεται ο αριθμός των κύκλων διέγερσης ωοθηκών, όλο και περισσότερες περιπτώσεις θα παρουσιάζονται στην καθημερινή κλινική πράξη και επιβάλλεται κάθε Μαιευτήρας – Γυναικολόγος να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει άμεσα τέτοια περιστατικά.

Σε ότι αφορά τις γυναίκες που εμφάνισαν καρκίνο σε αναπαραγωγική ηλικία ο Καθηγητής κ. Ι. Μεσσήνης σχολίασε την κατάψυξη ωαρίων, η οποία αποτελεί μια σημαντική εναλλακτική λύση για αυτές τις γυναίκες προκειμένου να διατηρήσουν μελλοντικά την αναπαραγωγική τους ικανότητα.

Ο μη επεμβατικός προγεννητικός έλεγχος αποτελεί ένα ακόμη όπλο στη διάγνωση χρωμοσωμικών ανωμαλιών του εμβρύου και αποτελεί μια τελευταία εξέλιξη, βασιζόμενη στην πρόοδο της μοριακής Ιατρικής, ανέφερε ο Επίκουρος Καθηγητής κ. Ν. Βραχνής. Πιο συγκεκριμένα πραγματοποιείται μια απλή αιμοληψία από την έγκυο, μετά την ολοκλήρωση του πρώτου τριμήνου της εγκυμοσύνης. Στο αίμα που λαμβάνεται πραγματοποιείται ανίχνευση και έλεγχος του DNA του εμβρύου, το οποίο κυκλοφορεί στο αίμα της μητέρας. Εξετάζοντας λοιπόν το γενετικό υλικό του εμβρύου έχουμε με πολύ υψηλή πιθανότητα τον αποκλεισμό συγκεκριμένων χρωμοσωμικών ανωμαλιών, με πιο σημαντική το σύνδρομο Down (τρισωμία 21).

Με τον τρόπο αυτό γίνεται ένας πρώτος έλεγχος για τον αποκλεισμό του συνδρόμου Down και κάποιων άλλων ανωμαλιών, με στόχο τη μη πραγματοποίηση αμνιοπαρακέντησης ή λήψης χοριακών λαχνών. Έτσι δεν υπάρχει ο κίνδυνος αποβολής που παρουσιάζουν οι δύο μέθοδοι επεμβατικού προγεννητικού ελέγχου και η ψυχολογική επιβάρυνση που προκαλείται σε κάθε γυναίκα που υποβάλλεται στις επεμβάσεις αυτές.

Ωστόσο οι γυναίκες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η μέθοδος του μη επεμβατικού προγεννητικού ελέγχου παρουσιάζει και περιορισμούς, καθώς δεν είναι ακόμη δυνατόν να προσφέρει την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων της αμνιοπαρακέντησης. Με την εξέλιξη της τεχνολογίας βέβαια θα υπάρξει και η βελτίωση της μεθόδου η οποία ευελπιστούμε στο μέλλον να είναι δυνατόν να εφαρμοσθεί για όλες τις περιπτώσεις.

Ένα ακόμη ξεχωριστό θέμα που θα αναπτυχθεί στο 13^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαιευτικής και Γυναικολογίας είναι η σημαντική αύξηση των κοσμητικών επεμβάσεων στα εξωτερικά γυναικεία γεννητικά όργανα που διαπιστώνεται τα τελευταία χρόνια σημείωσε ο Καθηγητής κ. Β. Ταρλατζής. Η αντίληψη των γυναικών για τη «φυσιολογική» και «ιδανική» ανατομία των έξω γεννητικών οργάνων έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια και επηρεάζεται σημαντικά από τις πολλαπλές πηγές άντλησης πληροφοριών και εικόνων και κυρίως το διαδίκτυο. Πριν από κάθε επέμβαση επιβάλλεται λοιπόν μια διεξοδική συζήτηση με κάθε γυναίκα, προκειμένου να γίνει κατανοητή τόσο η επέμβαση όσο και το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Παράλληλα είναι υποχρέωση των επαγγελματιών υγείας, αλλά και των επιστημονικών εταιρειών να δημιουργήσουν αξιόπιστες πηγές ενημέρωσης, στοχεύοντας ιδιαίτερα στις νεαρές κοπέλες. Επιπλέον είναι σημαντικό όλοι οι Μαιευτήρες – Γυναικολόγοι να παρέχουν απλές, πρακτικές και κατανοητές συμβουλές σε όλες τις γυναίκες για την αντιμετώπιση τυχόν σεξουαλικών ενοχλήσεων. Με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθούν πολλές επεμβάσεις που δεν είναι αναγκαίες και τείνουν να γίνουν μια νέα μόδα στην εποχή μας.

Ο Καθηγητής κ. Ι. Μεσσήνης ανάφερε πως στο συνέδριο θα συζητηθεί και η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης που συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση των εμμηνοπαυσιακών συμπτωμάτων και θα πρέπει να λαμβάνεται για χρονικό διάστημα 2-3 χρόνων. Το διάστημα αυτό αυξάνεται σημαντικά σε περιπτώσεις γυναικών με πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια, προκειμένου να αντιμετωπισθούν καλύτερα οι μακροχρόνιες επιπτώσεις σε αυτές τις γυναίκες.

Στο συνέδριο αυτό θα αναπτυχθεί και το θέμα του υπερηχογραφήματος στη διάρκεια του τοκετού. Όπως σημείωσε ο Επίκουρος Καθηγητής κ. Ν. Βραχνής το υπερηχογράφημα θα πρέπει να αποτελεί πλέον ένα διαγνωστικό εργαλείο στη διάρκεια του τοκετού για κάθε σύγχρονο Μαιευτήρα. Με τη διενέργεια υπερηχογραφήματος είναι δυνατό να παρακολουθείται η πρόοδος του τοκετού με ανώδυνο, εύκολο και αντικειμενικό τρόπο. Επίσης μπορεί να δοθεί λύση σε πολλά διαγνωστικά προβλήματα που μπορεί να ανακύψουν στη διάρκεια ενός τοκετού, εξασφαλίζοντας το καλύτερο περιγεννητικό αποτέλεσμα για το νεογνό και ελάχιστη νοσηρότητα για τη μητέρα. Με μια απλή και σύντομη εξέταση λοιπόν είναι δυνατόν να αξιολογηθεί αντικειμενικά η πρόοδος του τοκετού, μετρώντας υπερηχογραφικά μια σειρά παραμέτρων. Αξιολογώντας αυτές τις παραμέτρους είναι δυνατόν ο Μαιευτήρας να κάνει μια σωστή πρόβλεψη για μια ασφαλή ολοκλήρωση του κολπικού τοκετού.

Επιπλέον σε περιπτώσεις επεμβατικού τοκετού παρέχονται πολύ σημαντικές πληροφορίες για τον καθορισμό της ακριβής θέσης της εμβρυικής κεφαλής στη γυναικεία πύελο. Έτσι τοποθετείται με ασφάλεια ο εμβρυουλκός («βεντούζα»), εξασφαλίζοντας ιδιαίτερα αυξημένες πιθανότητες επιτυχίας και ελαχιστοποιώντας τους κινδύνους και τις επιπλοκές τόσο για το νεογνό όσο και για την μητέρα. Μια ακόμη εφαρμογή των υπερήχων στον τοκετό είναι η διερεύνηση της πιθανής αιτίας ενός παθολογικού ευρήματος στον εμβρυικό καρδιακό ρυθμό (καρδιοτοκογράφημα) και ο καθορισμός της περαιτέρω αντιμετώπισης με αναμονή, επεμβατικό τοκετό ή καισαρική τομή.

Τέλος και μετά τη γέννηση το υπερηχογράφημα μπορεί να συμβάλλει τόσο στην πρώιμη διάγνωση επιπλοκών, όσο και στην καλύτερη αντιμετώπιση μιας πιθανής αιμορραγίας. Μέσα από υπερηχογραφική παρακολούθηση είναι δυνατό να ελεγχθεί η πλήρης έξοδος του πλακούντα ή να διαπιστωθεί εγκαίρως η κατακράτηση ιστών ή πλακούντα, αποτρέποντας την εμφάνιση σοβαρών επιπλοκών για τη μητέρα.

Ένα ακόμη σημαντικό θέμα Εμβρυομητρικής Ιατρικής που αναπτύσσεται στο συνέδριο είναι η προσπάθεια κολπικού τοκετού μετά από Καισαρική τομή (TOLAC), συνέχισε ο Επίκουρος Καθηγητής κ. Ν. Βραχνής. Η Καισαρική τομή δεν αποτελεί μονόδρομο σε επόμενες κυήσεις για όσες γυναίκες έχουν γεννήσει ήδη μια φορά με Καισαρική τομή. Υπό αυστηρές και συγκεκριμένες προϋποθέσεις μπορεί να γίνει προσπάθεια κολπικού τοκετού σε περιπτώσεις προηγηθείσας Καισαρικής τομής. Η προσπάθεια αυτή θα πρέπει να γίνεται όμως οπωσδήποτε σε οργανωμένα Μαιευτικά κέντρα, με τη δυνατότητα άμεσης διενέργειας επείγουσας Καισαρικής τομής. Στις περιπτώσεις αυτές είναι σχετικά αυξημένη η πιθανότητα ρήξης της μήτρας και θα πρέπει τόσο οι επαγγελματίες υγείας όσο και η γυναίκα να είναι προετοιμασμένοι για το ενδεχόμενο αυτό.

Οι προϋποθέσεις για την προσπάθεια αυτή θα πρέπει να αξιολογούνται πολύ προσεκτικά από τον υπεύθυνο ιατρό και να παρέχεται επαρκής ενημέρωση στην έγκυο τόσο για τις πιθανότητες επιτυχίας, όσο και για τους κινδύνους και τις επιπλοκές. Η ΕΜΓΕ μάλιστα εξέδωσε πρόσφατα για πρώτη φορά στην Ελλάδα Κατευθυντήρια Οδηγία με θέμα «Κολπικός τοκετός μετά από Καισαρική τομή», στην οποία αναπτύσσονται ενδελεχώς όλα τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα για όλους τους Μαιευτήρες – Γυναικολόγους και επαγγελματίες υγείας. Με τον τρόπο αυτό παρέχεται επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση, προκειμένου να επιχειρείται με ασφάλεια στη χώρα μας ο κολπικός τοκετός μετά από Καισαρική τομή.

Επίσης άλλα θέματα που θα απασχολήσουν το συνέδριο αφορούν στον εμβολιασμό εναντίον του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων(HPV), τις εξελίξεις στην γυναικολογική ενδοσκόπηση, τον έλεγχο και τη θεραπεία των καθ’ έξιν αποβολών και την εκπαίδευση των Μαιευτήρων – Γυναικολόγων στις νέες τεχνολογίες και την αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών.

Τα παραπάνω θέματα είναι μια ελάχιστη επιλογή από το επιστημονικό πρόγραμμα του 13^ου Πανελλήνιου Συνέδριου Μαιευτικής – Γυναικολογίας, το οποίο αναμένεται να παρακολουθήσουν περισσότεροι από 1000 σύνεδροι. Επίσης στο συνέδριο συμμετέχουν ως προσκεκλημένοι περισσότεροι από 150 Έλληνες ομιλητές καθώς και δεκαπέντε ομιλητές από το εξωτερικό. Επιπλέον   θα συμμετάσχουν πολλοί νέοι μαιευτήρες γυναικολόγοι με περισσότερες από 300 ανακοινώσεις σε όλα τα πεδία της Μαιευτικής – Γυναικολογίας.